ప్రయాగ మాధవేశ్వరి ఆలయం

వికీపీడియా నుండి
(అలోపి దేవి మందిర్ నుండి దారిమార్పు చెందింది)
Jump to navigation Jump to search

ప్రయాగ మాధవేశ్వరి (అలోపి దేవి మందిర్),18 శక్తిపీఠాలలో ఒకటి. ఆమెను ప్రయాగ అలోపి మాత / లలితా క్షేత్ర పురాణం అని కూడా పిలుస్తారు.ఇది భారతదేశం, ఉత్తర ప్రదేశ్ రాష్ట్రం, ప్రయాగ్‌రాజ్‌లోని అలోపిబాగ్‌లో ఉన్న ఆలయం. ఇది వారణాసి నుండి 130 కి.మీ దూరంలో ఉంది. వారణాసి నుండి ప్రయాగ (అలహాబాద్) లేదా ప్రయాగ (అలహాబాద్) నుండి వారణాసికి ప్రయాణించడానికి చాలా బస్సులు, టాక్సీలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. అలహాబాద్ చాలా పెద్ద రైల్వే కూడలి. ఇది అలోపి ఆలయానికి 6 కి.మీ దూరంలో, గంగ, యమునా, సరస్వతి నదులు కలిసే పవిత్ర సంగమం లేదా సంగమానికి సమీపంలో ఉంది. కుంభమేళా ఈ ప్రాంతానికి సమీపంలో జరిగింది ఉంది. మరాఠా యోధుడు శ్రీనాథ్ మహాద్జీ షిండే 1771-1772లో ప్రయాగ్‌రాజ్‌లో ఉన్న సమయంలో కొన్నిచారిత్రక ఆధారాల ప్రకారం సంగం స్థలాన్ని అభివృద్ధి చేశాడు.తరువాత 1800లలో బైజాబాయి సింధియా ప్రయాగ్‌రాజ్‌లోని సంగం ఘాట్‌లు, దేవాలయాల పునరుద్ధరణ కోసం కొన్నిపనులు చేసింది.

ప్రయోగ ప్రాముఖ్యత

[మార్చు]

ప్రయాగ అంటే ప్రకృష్ట యాగం, అంటే బ్రహ్మ దేవుడు గొప్ప యాగం చేసిన ప్రదేశం. అందుకే దీనికి ప్రయాగ అని పేరు వచ్చింది. ప్రయాగ సప్త మోక్షపురాలలో ఒకటిగా పరిగణిస్తారు. ఈ ప్రదేశాన్ని తీర్థరాజ్ అని కూడా పిలుస్తారు, అంటే అన్ని తీర్థాలకు రాజులాంటిదని అర్థం. మరో ముఖ్యమైన విషయం, ఇది త్రివేణి సంగమం. సాధారణంగా, రెండు నీటి ప్రవాహాల సంగమాన్ని పవిత్ర స్థలంగా భావిస్తాం. కానీ, ఇక్కడ గంగా, యమునా, సరస్వతి అనే మూడు పవిత్ర నదుల సంగమాన్ని చూడవచ్చు. ఈ మూడు నదులకూ ఒక్కొక్క ప్రాముఖ్యత ఉంది. అందుకే సంగమం చాలా పవిత్రమైన ప్రదేశంగా మారింది. ఈ ప్రదేశాన్ని సందర్శించినప్పుడు ఇక్కడ పవిత్ర స్నానం చేయాలి. ఇక్కడ ప్రతి 12 సంవత్సరాలకు ఒకసారి కుంభమేళా నిర్వహిస్తారు.

అలోపి శక్తిపీఠ స్థల పురాణం

[మార్చు]

ఈ ఆలయం ప్రత్యేకత ఏమిటంటే, ఈ ఆలయంలో ఏ దేవతా విగ్రహం ఉండదు.విగ్రహానికి బదులుగా చెక్క బండి లేదా 'డోలి' ఉంటుంది. దానినే భక్తులు దేవతగా భావించి భక్తితో పూజిస్తారు.[1] అలోపి (అదృశ్యమైన) అనే మూలం శివుడు భార్య సతి మరణం తరువాత, దుఃఖంలో ఉన్న శివుడు ఆమె మృతదేహంతో ఆకాశంలో గమ్యం లేకుండా తిరిగాడనే విశ్వాసం హిందూ పురాణల ప్రకారం ఆధారంగా ఉంది. విష్ణువు అతనిని ఈ వేదన నుండి విముక్తి చేయడానికి సతీదేవి శవానికి తన చక్రాన్ని విసురుతాడు. దాని ఫలితంగా సతీదేవి శరీరభాగాలు విచ్ఛిన్నమై, పూర్వపు భారతదేశంలోని వివిధ ప్రదేశాలలో అవశేష శరీర వివిధ భాగాలు పడతాయి. ఆ ప్రదేశాలు ప్రాంతాలు సతీదేవత శరీర భాగాల స్పర్శతో పవిత్రమయ్యాయి. తద్వారా ఆప్రదేశాలు లేదా ప్రాంతాలు పవిత్రంగా భావించబడ్డాయి. వాటినే శక్తిపీఠాలు అని వ్యవహరిస్తుంటారు. చివరి భాగం ఈ ప్రదేశంలో పడిందని పురాణ కథనం. తద్వారా "అలోపి" అని పేరు పెట్టారు. (అదృశ్యమైంది).[2] అయితే ఈ వాదన చర్చనీయాంశంగా మారింది. ప్రయాగ్‌రాజ్‌లో ఒకే ఒక్క శక్తి పీఠం ఉంది. అది సతీదేవి వేళ్లు పడిపోయినట్లు భావించే లలితా దేవి ఆలయం అని మరొక కథనం.[3]

ఈ ప్రాంతంలోని పాత నివాసులు వివరించిన మౌఖిక చరిత్ర సంప్రదాయాలలో మరొక మరింత విశ్వసనీయమైన సంస్కరణ కనుగొనబడింది.ఈ ప్రాంతమంతా దట్టమైన అడవులతో, భయంకరమైన బందిపోటు దొంగలు విస్తృతంగా తిరిగే కాలంలో, అడవి గుండా ఒక వివాహ ఊరేగింపు వెళుతుంది. మధ్యయుగ కాలంలో బహుమతులుగా పొందిన బంగారం, ఇతర సంపదలతో తిరిగి వచ్చేటటువంటి ప్రయాణాలు వివాహ ఊరేగింపులుగా మారినవి.ఇవి దొంగలు అత్యంత హాని కలిగించే లక్ష్యాలుగాఉండేవి. వివాహ బృందం అడవిలో బాగా దట్టమైన ప్రాంతంలోకి వెళ్లినప్పుడు వివాహ బృందాన్ని ముట్టడించారు.పురుషులందరినీ చంపి, సంపదను దోచుకున్నారు.తర్వాత దొంగలు వధువు ఉన్న 'డోలీ' లేదా బండిని ఆశ్రయించారు. వారు ఆవాహనాన్ని సమీపించినప్పుడు లోపల ఎవరూ లేరని గుర్తించారు. వధువు అద్భుతంగా అదృశ్యమైనట్లువారు కనుగొన్నారు.ఆ విధంగా ఈ కథనం తిరిగి, తిరిగి చరిత్ర లేదా పురాణం కథనంగా మారింది.ఈ సంఘటన జరిగిన ప్రదేశంలో ఒకఆలయ నిర్మాణం జరిగింది.స్థానికులు వధువును "అలోపి దేవి" లేదా 'కనుమరుగైన కన్య దేవత' అని పూజించడం ప్రారంభించారు.ఇది ఎల్లప్పుడూ పొరుగున ఉన్న ఒక ప్రముఖ దేవాలయం అయినప్పటికీ, 1990ల నుండి దాని పరిధి, అనుసరణ గణనీయమైన పెరుగుదలను చూసింది, ఇది చుట్టుపక్కల ప్రాంతం పెద్ద-స్థాయి పునర్నిర్మాణానికి దారితీసింది.[3]

పురాణ కథనం

[మార్చు]

ఆలోపి అంటే అదృశ్యమైన వ్యక్తి. దక్ష యజ్ఞ విధ్వంసం తరువాత సతీ దహనం జరిగింది.ఆ సందర్భంలో శివుడు మానసికంగా కలవరపడి సతీదేవి శరీరాన్ని ఎత్తుకుని గమ్యం లేకుండా తిరుగుతుంటాడు. శివుడు దృష్టిని దాని నుండి మరల్చటానికి విష్ణువు సుదర్శన చక్రాన్ని ఉపయోగించి సతీదేవి శరీర భాగాలను విచ్ఛిన్నం చేస్తాడు. సతీదేవి శరీర భాగం పడిన ప్రతి ప్రదేశం శక్తిపీఠంగా మారినవి. ప్రయాగ అనేది సతీదేవి శరీరంలోని చివరి భాగం నేలపై పడిన చివరి ప్రదేశం. ఇక్కడ సతీదేవి దేహం మాయమైంది, అందుకే అలోపి అని పేరు వచ్చింది. అలోపి మాత గురించి మరికొన్ని కథలు ఉన్నాయి. ప్రతి ఆలయంలో, కనీసం ఒక విగ్రహం లేదా ఒక చిహ్నం అమ్మవారిని పూజించడానికి ఉంటుంది. కానీ ఇక్కడ, విగ్రహం లేదా చిహ్నం లేదు. చెక్క డోలీపై దేవత ఉందని మనం ఊహించుకోవాలి. అందుకే అలోపి అనే పేరు వచ్చింది. స్థానిక కథనం ప్రకారం, అలోపి మాత కొత్తగా పెళ్లయిన వధువు. దొంగలు వివాహ దళంపై దాడి చేసినప్పుడు ఆమె పల్లకీ నుండి అదృశ్యమైంది. వధువు అద్భుతంగా కనిపించకుండా పోవడంతో ఆమెను ఆలోపి మాతగా పూజిస్తారు. రామకృష్ణ మఠం మొదటి అధ్యక్షుడు, ఆధ్యాత్మిక పుత్రుడు, శ్రీరామకృష్ణ పరమహంస ఉత్తమ విద్యార్థి అయిన స్వామి బ్రహ్మానంద (రాఖల్), ఇక్కడ అమ్మవారిని త్రిజటగా చిన్న పిల్లవాడిగా చూసారు.[3]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. "Alopi Devi Mandir: Temple Info, History, Timing, Photos, Location". rgyan.com. Retrieved 2023-05-11.
  2. "माँ अलोपी शक्ति पीठ मंदिर, इलाहाबाद (Famous Alopi Devi Shakti Peeth in Prayagraj)". travel.vibrant4.com. vibrant4. Retrieved 24 February 2016.
  3. 3.0 3.1 3.2 "Madhaveswari Devi Prayag (Alopi De)vi Mandir". Temples Vibhaga. Retrieved 2023-05-13.

వెలుపలి లంకెలు

[మార్చు]