రేణు సలూజా

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
రేణు సలూజా
జననం(1952-07-05)1952 జూలై 5
మరణం2000 ఆగస్టు 16(2000-08-16) (వయసు 48)
వృత్తిసినిమా ఎడిటర్
క్రియాశీల సంవత్సరాలు1980-2000
జీవిత భాగస్వామి
విధు వినోద్ చోప్రా
(m. 1976; div. 1983)

సుధీర్ మిశ్రా
(m. 1988⁠–⁠2000)
బంధువులురాధా సలూజా (సాదరి)

రేణు సలూజా (1952, జూలై 5 - 2000, ఆగస్టు 16) హిందీ సినిమా ఎడిటర్. 1980లు, 1990లలో గోవింద్ నిహలానీ, విధు వినోద్ చోప్రా, సుధీర్ మిశ్రా, శేఖర్ కపూర్, మహేష్ భట్, విజయ్ సింగ్ వంటి సినిమాలకు పనిచేసింది. సినిమాలు, డాక్యుమెంటరీలు, షార్ట్ ఫిల్మ్‌లు, టెలివిజన్ ధారావాహికలకు కూడా ఎడిటింగ్ చేసింది.[2]

పరిందా (1989), ధారవి (1993), సర్దార్ (1993), గాడ్ మదర్ (1999) సినిమాలకు నాలుగుసార్లు ఉత్తమ ఎడిటింగ్‌ విభాగంలో జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును గెలుచుకున్నది. పరిందా (1989), 1942: ఎ లవ్ స్టోరీ (1994) సినిమాలకు ఉత్తమ ఎడిటర్ గా ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డును గెలుచుకున్నది.[3]

జననం, విద్య

[మార్చు]

రేణు 1952, జూలై 5న పంజాబీ కుటుంబంలో జన్మించింది. 1974లో పూణేలోని ఫిల్మ్ అండ్ టెలివిజన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇండియాలో దర్శకత్వ విభాగానికి దరఖాస్తు చేసింది, కానీ అందులో సీటు లభించకపోవడంతో ఎడిటింగ్ విభాగంలో చేరింది. 1976లో పట్టభద్రురాలైన తరువాత సినిమా ఎడిటర్‌గా వృత్తిని ప్రారంభించింది. ఆ సమయంలో ఎడిటింగ్ విభాగంలో పురుషుల ఆధిపత్యం ఉండేది.[4][5]

సినిమారంగం

[మార్చు]

1976లో విధు వినోద్ చోప్రా తీసిన మర్డర్ ఎట్ మంకీ హిల్ అనే డిప్లొమా సినిమాకు తొలిసారిగా రేణు ఎడిటర్ గా పనిచేసింది. దీనికోసం అసోసియేట్ డైరెక్టర్ క్రెడిట్‌ ఇవ్వబడింది.[6] ఈ సినిమా 1977-78లో ఉత్తమ ప్రయోగాత్మక చిత్రంగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును గెలుచుకుంది.[7] ఫిల్మ్ అండ్ టెలివిజన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇండియా నుండి బయటకు వచ్చిన తర్వాత, రేణు తన క్లాస్‌మేట్ సయీద్ అక్తర్ మీర్జా తీసిన ఆల్బర్ట్ పింటో కో గుస్సా క్యోన్ అతా హై (1980), తర్వాత విధు వినోద్ చోప్రా తీసిన సజాయే మౌత్ (1981), ఆ తర్వాత మరో క్లాస్‌మేట్ కుందన్ షా తీసిన జానే భీ దో యారో (1983) సినిమాకు విమర్శకుల ప్రశంసలు అందుకుంది. [8] ఫిల్మ్ అండ్ టెలివిజన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇండియా మిత్రులు విధు వినోద్ చోప్రా, సయీద్ మీర్జా, కుందన్ షా, అశోక్ అహూజాలతో కలిసి సమాంతర సినిమాల్లో పనిచేసింది.

ఫిల్మ్ అండ్ టెలివిజన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇండియా బ్యాచ్ సినిమాలు కాకుండా 1983లో గోవింద్ నిహ్లానీ తీసిన అర్ధ సత్య సినిమాకు ఎడిటింగ్ చేసింది. దీని తర్వాత దూరదర్శన్‌ కార్యక్రమాలకు ఎడిటింగ్ చేయడం ప్రారంభమైంది. చోప్రా తీసిన పరిందా సినిమాకు ఎడిటింగ్ చేసింది, దర్శకత్వశాఖలో పనిచేసింది.

జానే భీ దో యారోన్ (1983), కభీ హాన్ కభీ నా (1993), బాండిట్ క్వీన్ (1995), జయ గంగా (1996), పర్దేస్ (1997), రాక్‌ఫోర్డ్ (1999), హే రామ్ (2000) వంటి సినిమాలకు ఎడిటింగ్ చేసింది. నగేష్ కుకునూర్ తీసిన బాలీవుడ్ కాలింగ్ (2001) తరువాత 2003లో విడుదలైన కలకత్తా మెయిల్ అనే సినిమాకు చివరిసారిగా ఎడిటింగ్ చేసింది.[9]

వ్యక్తిగత జీవితం

[మార్చు]

రేణు అక్క రాధా సలూజా కూడా సినిమా నటి. ఆమె అనేక హిందీ, పంజాబీ, ఇతర భాషల సినిమాలలో నటించింది. చెల్లెలు డాక్టర్ కుంకుమ్ ఖడాలియా ప్లాస్టిక్ సర్జన్. రేణు 1976లో గ్రాడ్యుయేషన్ పూర్తి చేసుకున్న తరువాత దర్శకుడు విధు వినోద్ చోప్రాను వివాహం చేసుకున్నది. తరువాత వారు జానే భీ దో యారోన్ (1983)లో కలిసి పనిచేశారు, అక్కడ వినోద్ ప్రొడక్షన్ మేనేజర్ గా, ఎడిటర్ గా చేసింది. తర్వాత విడిపోయినప్పటికీ రేణు అతని అన్ని చిత్రాలకు ఎడిటర్ గా కొనసాగింది, సహాయ దర్శకురాలిగా కూడా చేసింది. తరువాత జీవితంలో దర్శకుడు సుధీర్ మిశ్రాతో రేణు సన్నిహితంగా ఉండేది. ధారావి, ఇస్ రాత్ కి సుబహ్ నహిన్ (1996)తోసహా అనేక సినిమాలకు ఆమె పనిచేసింది.[10][11]

వారసత్వం

[మార్చు]

2006లో ఫిల్మ్ అండ్ టెలివిజన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇండియా పూర్వ విద్యార్థుల సంఘం ఆమెపై 'ఇన్విజిబుల్ - ది ఆర్ట్ ఆఫ్ రేణు సలూజా' అనే పుస్తకాన్ని విడుదల చేసింది.[12] తరువాత 2006లో, ఆమె పేరు మీద ఎడిటింగ్ అవార్డు పొందిన మొదటి ఎడిటర్.[13]

సినిమాలు

[మార్చు]
సినిమా సంవత్సరం
మర్డర్ ఎట్ మంకీ హిల్ 1976
ఆల్బర్ట్ పింటో కో గుస్సా క్యోం అతా హై 1980
సజాయే మౌత్ 1981
జానే భీ దో యారో 1983
అర్ధ్ సత్య 1983
మోహన్ జోషి హజీర్ హో! 1984
పార్టీ 1984
జనం 1985
న్యూ ఢిల్లీ టైమ్స్ 1986
యే వో మంజిల్ తో నహిన్ 1987
మిల్ గయీ మంజిల్ ముఝే 1988
పెస్టోంజీ 1988
మెయిన్ జిందా హూన్ 1988
పరిందా 1989
ధారవి 1991
మిస్ బీటీ పిల్లలు 1992
కభీ హాఁ కభీ నా 1993
సర్దార్ 1993
1942: ఎ లవ్ స్టోరీ 1994
తర్పన్ 1994
పాపా కెహతే హై 1995
బాండిట్ క్వీన్ 1995
ఈజ్ రాత్ కి సుబహ్ నహీన్ 1996
దో రహైన్ 1997
పర్దేస్ 1997
కరీబ్ 1998
జబ్ ప్యార్ కిసీసే హోతా హై 1998
హైదరాబాద్ బ్లూస్ 1998
జయ గంగ 1998
గాడ్ మదర్ 1999
సెన్సో యునిక్వో 1999
స్ప్లిట్ వైడ్ ఓపెన్ 1999
రాక్‌ఫోర్డ్ 1999
హే రామ్ 2000
బాలీవుడ్ కాలింగ్ 2001
కలకత్తా మెయిల్ 2003

అవార్డులు

[మార్చు]
  • స్టార్ స్క్రీన్ అవార్డు
    • 1996: ఉత్తమ ఎడిటింగ్ : ఇస్ రాత్ కి సుబహ్ నహిన్

మరణం

[మార్చు]

చాలాకాలంపాటు కడుపులో క్యాన్సర్‌తో బాధపడిన రేణు 2000, ఆగస్టు 16న ముంబైలో మరణించింది.[14]

మూలాలు

[మార్చు]

బయటి లింకులు

[మార్చు]
భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు
భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారం : ఫీచర్ ఫిల్మ్స్
ఉత్తమ సినిమా|ఉత్తమ ప్రజాదరణ పొందిన సినిమా|ఉత్తమ నటుడు|ఉత్తమ నటి|ఉత్తమ సహాయ నటుడు|ఉత్తమ సహాయ నటి
ఉత్తమ కళా దర్శకుడు|ఉత్తమ బాల నటుడు|ఉత్తమ ఛాయా గ్రహకుడు|ఉత్తమ కాస్ట్యూమ్ డిజైనర్|ఉత్తమ దర్శకుడు|ఉత్తమ స్క్రీన్ ప్లే
ఉత్తమ నృత్య దర్శకుడు|ఉత్తమ గీత రచయిత|ఉత్తమ సంగీత దర్శకుడు|ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు|ఉత్తమ నేపథ్య గాయని
ఉత్తమ శబ్దగ్రహణం|ఉత్తమ కూర్పు|ఉత్తమ స్పెషల్ అఫెక్ట్స్|ఉత్తమ బాలల సినిమా|ఉత్తమ కుటుంబ కధా చిత్రం
ప్రత్యేక జ్యూరీ పురస్కారం|ఉత్తమ ఏనిమేషన్ సినిమా
ఉత్తమ అస్సామీ సినిమా|ఉత్తమ బెంగాలీ సినిమా|ఉత్తమ ఆంగ్ల సినిమా|ఉత్తమ హిందీ సినిమా
ఉత్తమ కన్నడ సినిమా|ఉత్తమ మళయాల సినిమా|ఉత్తమ మరాఠీ సినిమా
ఉత్తమ ఒరియా సినిమా|ఉత్తమ పంజాబీ సినిమా|ఉత్తమ కొంకణి సినిమా|ఉత్తమ మణిపురి సినిమా
ఉత్తమ తమిళ సినిమా|ఉత్తమ తెలుగు సినిమా
జాతీయ సినిమా పురస్కారం : విరమించిన పురస్కారాలు
ఉత్తమ ద్వితీయ సినిమా
ఇందిరా గాంధీ జాతీయ ఉత్తమ నూతన దర్శకుడు పురస్కారం
ఇందిరా గాంధీ పురస్కారం
నర్గీస్ దత్ జాతీయ ఉత్తమ సమైక్యత సినిమా పురస్కారం
నర్గీస్ దత్ పురస్కారం
జీవితకాల గుర్తింపు పురస్కారం
దాదాసాహెబ్ ఫాల్కే పురస్కారము
ఉత్తమ సినిమా పుస్తకం
ఉత్తమ సినిమా పుస్తకం
ఉత్తమ సినీ విమర్శకుడు
ఉత్తమ సినీ విమర్శకుడు